Kardiologia
Lekarzem, z którego pomocy korzystają najczęściej osoby starsze, jest kardiolog. Ta specjalność medycyny zajmuje się głównie chorobami serca, a także układu krążenia, co jest od wielu lat jedną z najczęstszych przyczyn śmierci w krajach rozwiniętych. Z tego powodu warto poznać dokładnie, w jakich sytuacjach kardiolog może pomóc pacjentom i kiedy powinno się do niego udać.
Dziedziny kardiologii
W zależności od przypadku i stopnia zaawansowania dolegliwości, pomóc może specjalista z zakresu odpowiedniej dziedziny:
- kardiologii nieinwazyjnej – jest to cały zakres związany z niezabiegowym badaniem, rozpoznawaniem, a także leczeniem w przychodni kardiologicznej.
- kardiologii inwazyjnej – zarezerwowany dla leczenia szpitalnego i wiąże się z przezskórnymi zabiegami takimi jak koronarografia, pozwalająca sprawdzić stan tętnic, angioplastyka (PCI), implantacja stymulatorów, lub kardiowerterów-defibrylatorów serca oraz ablacja arytmii serca.
- kardiochirurgii – jest to oddzielna specjalizacja wiążąca się z zaawansowanymi operacjami w obrębie klatki piersiowej takimi jak pomostowanie tętnic wieńcowych (tzw. bypassy), czy wszczepianie sztucznych zastawek serca.
- kardiologii dziecięcej – osobnym działem jest leczenie chorób serca u najmłodszych pacjentów, które wiąże się często z wrodzonymi wadami układu krążenia.
Zakres badań kardiologicznych w przychodni
Udając się do przychodni kardiologicznej należy oczekiwać, poza konsultacją kardiologa, również możliwości wykonania pełnego panelu badań dodatkowych w szczególności:
- EKG 12-odprowadzeniowe – czyli podstawowe badanie wykonywane każdemu pacjentowi
- EKG 12, 24, lub 72 godzinne metoda holterowską 3, lub 12 odprowadzeniowe – pozwala na długą rejestrację zapisu EKG, co jest niezbędne w celu diagnozowania złożonych zaburzeń rytmu serca, czy poszukiwaniu Przyn omdlenia
- echo serca (TTE) – podstawowe badanie pozwalające wykryć nieprawidłowości struktury serca.
W celu bardziej dokładnej diagnostyki wskazane jest wykonanie echa przezprzełykowego (TEE) –czyli z wykorzystaniem sondy wprowadzanej do przełyku pacjenta. Dzięki temu możliwe jest bardzo dokładne obrazowanie struktur serca – np. uszka przedsionka.
Objawy problemów układu krążenia
Są pewne dolegliwości, które powinny nas skłonić do udania się do przychodni kardiologicznej. Wśród takich objawów wymienić należy przede wszystkim:
- zasłabnięcia,
- bóle w klatce piersiowej,
- duszności,
- skoki ciśnienia, które mogą się objawiać np. bólem głowy.
Najczęstsze choroby serca i układu krwionośnego
Niestety w medycynie występuje wiele chorób związanych z układem krążenia, z którymi w mniejszym lub większym stopniu zmagają się pacjenci. Wśród najczęściej występujących wymienić należy:
- nadciśnienie tętnicze – to coraz powszechniejszy problem wśród pacjentów, a rosnące ryzyko zachorowań jest także u młodych ludzi ze względu na niezdrowy styl życia i złe nawyki żywieniowe. Główną oznaką tej choroby jest wyższy poziom ciśnienia krwi od ustalonej normy,
- choroba wieńcowa – to schorzenie związane z niedotlenieniem serca, którego główną oznaką jest silny ból w klatce piersiowej szczególnie w czasie wysiłków. Długotrwały, silny ból może być objawem zawału mięśnia sercowego, który może prowadzić nawet do śmierci,
- zaburzenia rytmu serca (arytmie) – są to schorzenia związane z nieprawidłowym rytmem serca – zbyt szybkim, lub zbyt wolnym. Najczęstszą arytmią, szczególnie w starszym wieku jest migotanie przedsionków charakteryzujące się nierównym rytmem serca.
Specjalistyczne metody leczenia chorób serca
Istnieje wiele sposobów, zarówno zabiegowych, jak i zachowawczych stosowanych w leczeniu chorób układu krążenia. Należy jednak pamiętać, że zasadnicza diagnostyka jest przeprowadzana w poradni kardiologicznej. Jeśli wymienione powyżej metody diagnostyczne i lecznicze nie są wystarczające, kardiolog może skierować pacjenta do szpitala celem leczenia zabiegowego. Wśród zabiegów wykonywanych w szpitalu wymienia się przede wszystkim:
- wszczepienie rozrusznika serca – jest to małe urządzenie, które ma za zadanie pobudzić pracę serca. Urządzenie jest wszczepiane pod skórę, a serce w razie potrzeby jest pobudzane za pośrednictwem specjalnych elektrod podłączonych do rozrusznika i wprowadzonych przez żyły do serca,
- wszczepienie kardiowertera-defibrylatora serca – niewielkie urządzenie podobne do rozrusznika, które poza jego funkcjami, potrafi również za pomocą silnego impulsu elektrycznego przerywać groźne dla życia arytmie,
- koronarografia – jest to badanie diagnostyczne polegające na podaniu kontrastu do naczyń wieńcowych za pomocą specjalnych cewników wprowadzonych do serca przez tętnicę. Celem badania jest zlokalizowanie ewentualnych zwężeń tych naczyń. Obraz naczyń jest analizowany na podstawie zapisów rentgenowskich,
- angioplastyka wieńcowa – popularnie zwana balonikowaniem – polega na wprowadzeniu do zwężonego naczynia wieńcowego specjalnego balonu i jego poszerzeniu. Zwykle, by zapewnić trwały efekt zabiegu, w miejscu zwężenia wszczepia się stent (stalowe „rusztowanie”). Zabieg jest wykonywany przez tętnicę – obecnie najczęściej promieniową znajdującą się na przedramieniu,
- ablacja arytmii – jest to zabieg polegający wygrzaniu (lub wychodzeniu w przypadku tzw. krioablacji) miejsc w sercu, które są odpowiedzialne za arytmie. Zabieg dokonuje się najczęściej po nakłuciu żyły, lub tętnicy w prawej pachwinie,
- kardiowersja elektryczna – celem tego zabiegu jest przywrócenie prawidłowego rytmu serca w przypadku niektórych arytmii – np. migotania przedsionków. Polega ona na równoczesnym pobudzeniu całego mięśnia sercowego silnym impulsem elektrycznym,
- pomostowanie tętnic wieńcowych (zwane popularnie by-passami) – jest to operacja kardiochirurgiczna wymagająca najczęściej otwarcia klatki piersiowej. Jest ona wykonywana w przypadku wielu zmian w naczyniach wieńcowych. Polega na wszczepieniu tętnicy piersiowej do naczynia wieńcowego, lub żyły pobranej z podudzia pacjenta do aorty i naczynia wieńcowego - za zwężonym miejscem.
